زیورآلات درباری دوزی چیست؟

درباری دوزی همچون جواهر دوزی و ترمه دوزی از هنرهای اصیل ایرانی است که از آن برای تزئین لباس‌ها و همچنین ساخت زیورآلات استفاده می‌کنند. لباس‌های درباری باقی‌مانده از دوره‌های مختلف تاریخی که در موزه‌ها موجود هستند همگی مزین به تزئیناتی هستند که درباری دوزی نیز در بین آن‌ها دیده می‌شود. استفاده زیورآلات درباری دوزی مدتی است که طرفداران زیادی پیدا کرده است. برخی تصور می‌کنند که این زیورآلات جدید هستند؛ اما مطالعات نشان داده که قدمت این هنر فاخر به حدود 800 سال پیش در ایران باز می‌گردد.

زیورآلات درباری دوزی؛ تاریخچه درباری دوزی

علاقه به لباس‌هایی با تزئینات درباری دوزی بیش‌تر از همه در دوره قاجار مشاهده شده است، به گونه‌ای که پادشاهان قاجار در اکثر لباس‌های خود از آن استفاده کرده‌اند. استفاده از هنر درباری دوزی تنها به ایران محدود نمی‌شود. در کشورهایی همچون ترکیه از گذشته تا به امروز این هنر اصیل طرفداران زیادی داشته است. علاقه به استفاده از لباس‌هایی با طرح درباری دوزی تنها مختص دربار و پادشاهان نبوده و به قولی هر کسی دستش به دهانش می‌رسید به دنبال خرید این مدل لباس‌ها بود.

از صدها سال قبل از صفویان زیورآلات درباری دوزی در آذربایجان رواج داشته و با زر و نقره و سنگ‌های قیمتی، روی لباس‌ها و تاج درباریان و اشراف تزئین می‌گردیده است. همزمان با این هنر، هنر سرمه‌دوزی نیز در ایران رونق داشته و در سال های اخیر نیز با نام عثمان دوزی بین هنرمندان دوباره رواج پیدا کرد. در دوره‌های پادشاهی هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان علاوه بر لباس‌ها از درباری دوزی برای تزئین پرچم‌ها نیز از آن استفاده می‌کردند. استفاده از قیطان‌های باریک به رنگ قرمز، سبز و مشکی در یقه و سرآستین لباس زنان، در طراحی کیف‌ها، شنل، بقچه، پرده، سجاده و رومیزی بسیار رواج داشته است. طرح‌هایی که قالبا با استفاده از درباری دوزی ایجاد می‌شود به شکل گل و بوته، نقوش نهادیف تیشلی، بته‌جقه‌ها و طرح‌های هندسی هستند.

زیورآلات درباری دوزی؛ وسایل مورد نیاز برای درباری دوزی

در دوخت طرح‌های درباری دوزی چه برای تزئین لباس و چه برای ساخت زیورآلات وسایلی مورد نیاز است. از جمله این وسایل می‌توان به نمد، چسب تفنگي، سنگ كريستالي، قيطون شياردار، نخ و سوزن، منجوق، سنگ تزئيني متري، تسل (ريشه گوشواره)، آويز گوشوار اشاره کرد.

جواهرات درباری دوزی

زیورآلات درباری دوزی از ترکیب قیطون‌های شیاردار، پارچه‌های حریر و ساتن، منجوق و سنگ‌های قیمتی، سنگ‌های نیمه‌قیمتی و یا حتی شبه قیمتی ساخته می‌شوند. متناسب با هزینه‌ای که می‌خواهید برای خرید جواهرات درباری دوزی داشته باشید می‌توانید زیورآلات با متریال خاصی را انتخاب کنید. انتخاب جواهرات درباری دوزی که در آن از متریال ارزان قیمت‌تر به کار رفته عملا به معنی ارزان‌تر بودن آن‌ نیست. بیش‌ترین هزینه‌ای که شما در هنگام خرید زیورآلات درباری دوزی دارید مربوط به دوخت آن است. در برخی موارد افراد تمایل دارند تا در زیورآلات خود از سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی استفاده کنند.

لباس متناسب با زیورآلات درباری دوزی

زیورآلات درباری دوزی به علت رنگ و طرح زیادی که در آن‌ها به کار رفته است به سبک ماکسیمال نزدیک شده‌اند. در صورتی که بخواهید از این زیورآلات استفاده کنید دو گزینه پیش رویتان قرار دارد. می‌توانید به طور کامل از استایل ماکسیمال پیروی کنید. استفاده از لباس‌های با طرح‌های درباری دوزی از گزینه‌هایی است که بیش‌ترین تناسب را با زیورآلات شما دارد. اما اگر قصد دارد تا زیورآلاتتان در استایل شما جلب توجه کنند می‌توانید از لباس‌های به سبک مینیمال و یا کلاسیک استفاده کنید. تضاد جالب لباس و زیورآلاتتان باعث می‌شود تا استایلی بی‌نقص داشته باشید.

سخن آخر

ایران از گذشته‌های دور مهد هنرهای گوناگون بوده است. هنرهایی همچون جواهر دوزی، درباری دوزی، عثمان دوزی و … در گذشته‌ تنها مختص افراد ثروتمند و درباریان بوده اما به دلیل علاقه عمومی به استفاده از این هنرها امروزه طرح‌های مشابه آن‌ها که دست‌دوز نیستند و با قیمت بسیار کمتر در بازار موجود هستند در دسترس شما قرار گرفته است. اگر شما هم به استفاده از زیورآلات درباری دوزی علاقمند هستید می‌توانید مدل دلخواه خود را به صورت آماده خریداری کنید و یا آن‌ را سفارش دهید. یکی دیگر از قدیمی ترین جواهردوزی های ایرانی، درباری دوزی است. پیشنهاد می کنیم با زیورآلات جواهر دوزی نیز آشنا شوید.